Duizend jaar geleden hadden erdmennekes de handen vol met het graven van de Maas. Ze zaten hele dagen te graven en ’s avonds klopten ze het zand uit hun klompen. Dat vormde hoopjes die steeds hoger werden zodat er hele bergen ontstonden.
En zo kreeg ons ‘durpke an de Maas’ de naam “Bergen” en zijn Bergenaren “Erdmennekes”.
Dat later onze carnavalsvereniging die naam zou krijgen is dus niet verwonderlijk. De grote verbreider hiervan is Jan Daemen.
De benaming “Erdmenneke” kreeg ook nog een historisch tintje: rond de jaren 1920-1924 kwam ene “Tontje van Elst”, een klein, gedrongen marskramertje, via Cuijk en Boxmeer bij Well aan waar hij de Maas was overgestoken. Bij van Rhee had hij een vaste pleisterplaats gekregen in het hooi. Men noemde hem in de volksmond “het Erdmenneke” en men vertelde aan de kinderen dat hij uit de grond was gekropen “krek as ene mol”!
Op 18 juni 2005 is door Prins Peter II (Bouten) en Burgemeester Klaverdijk bij het gemeentehuis in Bergen een bronzen beeldje onthuld van ‘Tontje het Erdmenneke’.
Eind oktober 2013 is “Tontje” tijdelijk verhuisd. Door de verbouwing van het centrum van Bergen, was daar even geen plek meer voor ons beeldje. “Het Erdmenneke” werd door Pastoor Jo Janssen (zelf ooit benoemd tot Erdmenneke van ’t jaor) in zijn armen gesloten en kreeg een mooie plek in de tuin van de Edith Steinkapel.
Bergen veranderde volledig, er werd drastisch verbouwd en dat resulteerde in een prachtig nieuw winkelhart voor de Maasduinen: Mosaïque! Een ontmoetingsplek voor iedereen, dus ook voor ons “Erdmenneke”!
Kermiszaterdag 2 mei 2015 werd, onder een strak blauwe hemel, het beeldje “Tontje het Erdmenneke” opnieuw onthult op zijn nieuwe stek midden in het centrum van Bergen. Nadat alle ‘oud Erdmennekes en Erddennekes van ’t jaor’ hun ‘steentje’ hadden bijgedragen, was het aan Prins John-Paul I (van As) de eer om samen met Erddenneke van ’t jaor 2015; Nellie de Best, het beeldje onder een Erdmennekesvlag te voorschijn te “toveren”. Nu staat “Tontje” prominent op zijn sokkel in winkelcentrum Mosaïqe, omringt door tegels met daarop alle carnavalsverenigingen uit de Kerkdorpen van gemeente Bergen. Vanaf hier kan hij alles mooi in de gaten houden.
Loop er eens langs en lees de hele sage op de sokkel, het is de moeite waard!
Elk jaar op carnavalszondag wordt -tijdens de carnavalsmis- één persoon die zich uitzonderlijk verdienstelijk heeft gemaakt voor de Bergse gemeenschap, gehuldigd met de titel “Erdmenneke of Erddenneke van ’t jaor”. Daarbij ontbreekt een oorkonde én een beeldje van “Tontje” natuurlijk niet.
facebook